Sgeul Paidir gu Calum Cille

Sgeul Paidir gu Calum Cille

Chuir Dubhghall Mac Phàrlain an paidir seo ri chéile mu 1750, agus chualaidh mi bha sin 1767 no mu sin agus chualaidh mi dheun e sin eadar 1767 gu 1774 b’fheudar. Chan eil fhios agam, ach tha paidir seo ‘n ciad rud a sgrìobh shìos a-muigh as Gáidhealtachd Caraliana.

Thànaig Dubhghall agus an chlann ‘s charaidean leis a-muigh as Eilean Diùra mar dh’iarr ead do’n éalaich a-muigh as nan Gaill garbh agus as na saighdearan dhearga ‘s dheidh Bliana Teàrlaich (1745 gu 1746). Fhuair gach aon rudan cho dheacaidh ‘s garbh le na daoine bhochd as dheidh Latha Chuil Lodair (16mh Geiblean 1746) nuair a fhuair Arm nan Gáidheal bhristeamh an-mhor sa chath seo. Bha ‘n rathad gu ‘n Ghaidhealtachd osgailt’ gu nan Gaill as dheidh sin, agus dh’ionnsaigh ead air aghaidh agus chuir ead ciad-mhiltean air ciad-mhiltean air ciad-mhiltean Gáidheal gu bàis ann agus dh’iarr Dubhghall do’n éalaich a-muigh mar sin. Dh’iarr ead saorsa ‘muigh as na tighearnan talamh nuadh agus bh’ ead cho gharbh ri thaobh nan Gall.

Sgrìobh Dubhghall am Paidir gu Calum Cille ri linn turas garbh thairis na fharraige gu Caraliana gun teagamh. Tha trì dheag líne ‘nn, agus tha sin paidir gu Calum Cille, I.D (Iesus Dominus) no Íosa Chrìosd as Gàedhlig. Agus chuir Dubhghall na Sìthean a-staigh am Paidir cuideachd agus tha sin air lìne 10. Tha sin paidir ag cosainnt an aghaidh tinneas, olc agus rudan gharbh eile ri linn an turas gu Caraliana, ‘gus bha rudan garbh air loinge ri linn an turas b’fheudar.

B’fheudar bh’ eagal mhath mhór air Dubhghall nuair a thosaich ead an turas gu Caraliana, ‘gus dh’iarr e ‘cosannta Dhia, Íosa Chrìosd, Calum Cille, ‘n Spiorad Naomh agus na Sìthean ri chéile. B’fheudar bha turas garbh agus b’fheudar chuaidh ead a-staigh gaothan garbh a-muigh air an fharraige ri linn an turas agus chuir e ‘m Paidir ri chéile mar sin. Tha gach rudan no sgeultan an-innteannaich, ach chan eil fhios againn an fíor sgeul agus tha sin gu math. Tha ‘m Paidir gu Calum Cille ‘n chiad litireachd Gàedhlig sa Caraliana, ‘gus tha seo Gàedhlig Caraliana gun teagamh. Rugadh Gàedhlig Caraliana ‘nn sa làmhan Dubhghall Mac Phàrlain ri linn an t-am seo ‘gus tha sin cho ‘nnteannaich leom fhé a charaidean.

Le Ciobha Nic Gille-Ghuirm
(Gàedhlig Caraliana)

Paidir gu Calum Cille

1. In ainm an Athair, an Mhac agus an Spiorad Naomh.

2. Na Naodha. Uba seo air a h-uile mìr.

3. a thubhairt Calum Cille, is rinn e

4. naodha dubh-mìorbhala móra a

5. chuir brìgh anns na facal seo air

6. an t-Saoghal bheag agus air an t-Saoghal mhór ‘s

7. air a’ Chruinne Ché: ‘s nach bogaich

8. naodha beanna is ar naodha

9. gleanna naodha conaire seanga

10. Sìthe th’ aig Sìth, a-null

11. ud thall, gu ‘n tog Crìosd dhiotsa, I.D (Iesus Dominus)

12. gach olc ‘s gach tinneas ‘s gach

13. farmad, is bu leat Dia ‘s Calum Cille.

Le Dubhghall Mac Phàrlain (1750)
(Gàedhlig Caraliana)