Naobh Phàdruig agus an Eaglais Choptach
Nuair a rinn mi staidear nan Eaglais Cheilteach, dh’fhoghluim mi mu nuadhachd eòlas nan nasgan eadar Naobh Pàdruig na h-Éireann agus an Eaglais Choptach. Mà tha e fíor, bithinn so lathair san Comharbas Aspaldach, nach e?
Bhunaidh an Eaglais Choptach manachalachd thairis nan domhan, agus bha ead an chiad eaglais do thosaidh agus do dhéan sin cuideachd gun dabht. Thaistil agus chuaidh mannaich Coptach gu h-Eóraip, agus rinn ead dachaighean thairis an roinn mór sin. Thánaig Manachalachd chun an Eaglais Cheilteach a-mach as an Eaglais Choptach no ’n Eaglais Ortadogsach na Coptaich. Bha ’n nasg a-mach as an Ghaill (An Fhrainng an-diugh) agus bha móran sluaghan na mannaichean na h-Éigeipt ‘obair agus ‘beo san Mannistir Mór ag Lerinn (Lerins an-diugh).
Rugamh Naobh Phàdruig nan Eaglais Cheilteach san Bhreatuinn, agus bha saoranach an Róimh e fhé cuideachd. Nuair a bha sé bliadhna dhéag dh’aois aige, dh’ionnsaigh Arm Mór nan Gàedheal fo cheannard Niall Naoighiallaich a-mach as Éireann chun a-staigh Breatunn, agus an aghaidh nan Breatunnaich. Fhuair Pàdruig ghabháil. Dh’fhill ead chun Éireann leis Pàdruig agus bha sglabhach e ’nnsin.
Bliadhanta fhada ’s dheidh sin, rinn e éalaich a-mach agus sheol e gu Ghaill (An Fhrainng an-diugh). Nuair a shroich e ’nn, chuaidh e gu h-Eilean Lerinn (Lerins an-diugh) mar bha na Mannaich Choptach san àite sin. Dh’fhan Naobh Pàdruig leotha nam Mannaich agus dh’fhoghluim e nan “Criosdachd Choptach na h-Éigeipt”.
Dh’fhill Pàdruig gu h-Éireann bliadhna ’n dheidh sin, agus fhuair e ghabháil san sglabhachd a-rithist. Dh’oirnidh Easbug Aimeatar Augsair Pàdruig chun an sagartachd, agus dh’fhàs an Eaglais an-mhor ri linn an saoghal aige.
An dheidh a shiubhail Naobh Phàdruig gu bàis, dh’iompaich agus chuaidh an Róimh an aghaidh an Eaglais Cheilteach, agus dhéan ead sin mar bha ’n Eaglais Cheilteach fo cheannard agus an-chairdiúil leis na Coptaich, agus dh’fhan ead leis rudan, paidrean agus traidisiúntan an Eaglais Choptaich, agus dhéan ead – an Eaglais Cheilteach – sin mar dh’fhoghluim Pàdruig an Crìosdachd as na Coptaich nuair a bha e san Ghaill, agus bha Pàdruig d’ Athair an Eaglais Cheilteach.
Fhuair agus chuaidh An Eaglais Cheilteach cuid mór nan traidisiúnan agus an muinneachd nan Coptaich.
Bith u ’nonn do fhoghluim móran cuid mu nasgan eadar An Eaglais Cheilteach agus An Eaglais Choptaich annso ’s nan artagalan a sgrìobh le d’ Mhaise Abba Seraphim, Easbug san Eaglais Ortadogsach na Breatunnaich. Agus oraic agus léumh annso mu’n nasgan eile eadar am breith Eaglais Cheilteach agus do nasgan móran leis An Eaglais Choptaich annso ag http://celticsynod.org/celtic.htm.
Dé ’n Eaglais Ortadogsach a thabhair paidrean agus dé ’n aithnich ead Naobh Phàdruig?
Tha creidsinn aig Daoine a tha ‘paidrean agus ‘cuimhnich Saoghal Naobh Phàdruig airson daoine san Éireann agus san Seann Ghàedhealtachd amhàin. Ach chan e sin fíor agus ceart! Tha ’n Eaglais Ortadogsach agus nan Criosdaidhean Ortadogsach ‘cuimhne ‘gus ’s ‘comharraich Là Féill Phàdruig air 17mh Màrt, agus tha sin gasta nach e?
Le Athair Dumitru Ichim
(Gàedhlig Uisge Dhearg)
Artaigil às LUD – Sgríobh Róimh – 09-23
Issuu (Digiteach) – https://issuu.com/lionra-uisge-dhearg/docs/lud_-_sr_-_09-23
Zinio (Digiteach) – https://www.zinio.com/ca-en/lud/deasachadh-09-an-gearran-s-am-m-rt-2023-i609677
Magzter (Digiteach ) – https://www.magzter.com/CA/Lìonra-h-Uisge-Dhearg/LUD—Sgríobh-Róimh/Lifestyle/1264931
Peecho (Corporra) – https://www.peecho.com/print/en/1255918
Patreon (Digiteach ⁊ Corporra) – https://www.patreon.com/posts/80802785
Naoḃ Ṗàdruig agus an Eaglais Ċoptaċ
Nuair a rinn mi staidear nan Eaglais Ċeilteaċ, ḋ’ḟoġluim mi mu nuaḋaċd eòlas nan nasgan eadar Naoḃ Pàdruig na h-Éireann agus an Eaglais Ċoptaċ. Mà ṫa e fíor, biṫinn so laṫair san Coṁarbas Aspaldaċ, naċ e?
Ḃunaiḋ an Eaglais Ċoptaċ manaċalaċd ṫairis nan doṁan, agus ḃa ead an ċiad eaglais do ṫosaiḋ agus do ḋéan sin cuideaċd gun daḃt. Ṫaistil agus ċuaiḋ mannaiċ Coptaċ gu h-Eóraip, agus rinn ead daċaiġean ṫairis an roinn mór sin. Ṫánaig Manaċalaċd ċun an Eaglais Ċeilteaċ a-maċ as an Eaglais Ċoptaċ no ’n Eaglais Ortadogsaċ na Coptaiċ. Ḃa ’n nasg a-maċ as an Ġaill (An Ḟrainng an-diuġ) agus ḃa móran sluaġan na mannaiċean na h-Éigeipt ‘obair agus ‘beo san Mannistir Mór ag Lerinn (Lerins an-diuġ).
Rugaṁ Naoḃ Ṗàdruig nan Eaglais Ċeilteaċ san Ḃreatuinn, agus ḃa saoranaċ an Róiṁ e ḟé cuideaċd. Nuair a ḃa sé bliaḋna ḋéag ḋ’aois aige, ḋ’ionnsaiġ Arm Mór nan Gàeḋeal fo ċeannard Niall Naoiġiallaiċ a-maċ as Éireann ċun a-staiġ Breatunn, agus an aġaiḋ nan Breatunnaiċ. Ḟuair Pàdruig ġaḃáil. Ḋ’ḟill ead ċun Éireann leis Pàdruig agus ḃa sglaḃaċ e ’nnsin.
Bliaḋanta ḟada ’s ḋeiḋ sin, rinn e éalaiċ a-maċ agus ṡeol e gu Ġaill (An Ḟrainng an-diuġ). Nuair a ṡroiċ e ’nn, ċuaiḋ e gu h-Eilean Lerinn (Lerins an-diuġ) mar ḃa na Mannaiċ Ċoptaċ san àite sin. Ḋ’ḟan Naoḃ Pàdruig leoṫa nam Mannaiċ agus ḋ’ḟoġluim e nan “Criosdaċd Ċoptaċ na h-Éigeipt”.
Ḋ’ḟill Pàdruig gu h-Éireann bliaḋna ’n ḋeiḋ sin, agus ḟuair e ġaḃáil san sglaḃaċd a-riṫist. Ḋ’oirniḋ Easbug Aimeatar Augsair Pàdruig ċun an sagartaċd, agus ḋ’ḟàs an Eaglais an-ṁor ri linn an saoġal aige.
An ḋeiḋ a ṡiuḃail Naoḃ Ṗàdruig gu bàis, ḋ’iompaiċ agus ċuaiḋ an Róiṁ an aġaiḋ an Eaglais Ċeilteaċ, agus ḋéan ead sin mar ḃa ’n Eaglais Ċeilteaċ fo ċeannard agus an-ċairdiúil leis na Coptaiċ, agus ḋ’ḟan ead leis rudan, paidrean agus traidisiúntan an Eaglais Ċoptaiċ, agus ḋéan ead – an Eaglais Ċeilteaċ – sin mar ḋ’ḟoġluim Pàdruig an Crìosdaċd as na Coptaiċ nuair a ḃa e san Ġaill, agus ḃa Pàdruig d’ Aṫair an Eaglais Ċeilteaċ.
Ḟuair agus ċuaiḋ An Eaglais Ċeilteaċ cuid mór nan traidisiúnan agus an muinneaċd nan Coptaiċ.
Biṫ u ’nonn do ḟoġluim móran cuid mu nasgan eadar An Eaglais Ċeilteaċ agus An Eaglais Ċoptaiċ annso ’s nan artagalan a sgrìoḃ le d’ Ṁaise Abba Seraṗim, Easbug san Eaglais Ortadogsaċ na Breatunnaiċ. Agus oraic agus léuṁ annso mu’n nasgan eile eadar am breiṫ Eaglais Ċeilteaċ agus do nasgan móran leis An Eaglais Ċoptaiċ annso ag http://celticsynod.org/celtic.htm.
Dé ’n Eaglais Ortadogsaċ a ṫaḃair paidrean agus dé ’n aiṫniċ ead Naoḃ Ṗàdruig?
Ṫa creidsinn aig Daoine a ṫa ‘paidrean agus ‘cuiṁniċ Saoġal Naoḃ Ṗàdruig airson daoine san Éireann agus san Seann Ġàeḋealtaċd aṁàin. Aċ ċan e sin fíor agus ceart! Ṫa ’n Eaglais Ortadogsaċ agus nan Criosdaiḋean Ortadogsaċ ‘cuiṁne ‘gus ’s ‘coṁarraiċ Là Féill Ṗàdruig air 17ṁ Màrt, agus ṫa sin gasta naċ e?
Le Aṫair Dumitru Iċim
(Gàeḋlig Uisge Ḋearg)
Artaigil às LUD – Sgríoḃ Gaeḋealaċ – 09-23
Issuu (Digiteaċ) – https://issuu.com/lionra-uisge-dhearg/docs/lud_-_sg_-_09-23
Magzter (Digiteaċ) – https://www.magzter.com/CA/Lìonra-h-Uisge-Dhearg/LUD—Sgríoḃ-Gaeḋealaċ/Lifestyle/1264934
Peeċo (Corporra) – https://www.peecho.com/print/en/1255921
Patreon (Digiteaċ ⁊ Corporra) – https://www.patreon.com/posts/80802898
